اکثر ماشینهایی که در دنیا وجود دارند دارای سیستم خنککنندهاند که این سیستم برای گرفتن حرارت موتور و خنک کردن آن نیاز به یک مایع خنککننده دارد. این مایع بسته به سلیقه، توان مالی و … متفاوت است. در ادامه به انواع آبهایی که میتوان به عنوان آب رادیاتور داخل خودرو استفاده کرد میپردازیم.
آب رادیاتور چیست؟
آب رادیاتور مایعی است که داخل رادیاتور خودرو ریخته شده و برای سرد کردن موتور و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آن مورد استفاده قرار میگیرد. آب رادیاتور به عنوان ضدیخ نیز شناخته میشوند.
انواع آب رادیاتور
-
آب معمولی( آب شرب) :
عدهای از آب معمولی به عنوان آب رادیاتور استفاده میکنند که کار درستی نیست. آب شرب دارای ترکیبات و املاح گوناگونی است که در اثر گرما و حرارت تولید شده توسط موتور، آب تبخیر شده و این املاح رسوب کرده و به مرور زمان رادیاتور را دچار گرفتگی میکند.
-
آب جوشیده:
آب جوشیده تفاوت چندانی با آب معمولی ندارد. حتی گاهی بدلیل فرایند تبخیر آب، املاح و ترکیبات بیشتری دارد و شدیداً رسوبزا است.
-
آب معدنی:
آب معدنی در اصل آبی است که به طور مستقیم از چشمه آب در کوه برداشته شده و پس از بسته بندی در کارخانهها در اختیار مردم قرار میگیرد. این آب دارای املاح بسیار زیادی است که به مرور زمان در یک سیستم گردش آب مداربسته مثل رادیاتور خودرو، رسوب میکند و باعث ایجاد گرفتگی و خوردگی در لولههای رادیاتور میشود. در نتیجه استفاده از آب معدنی به عنوان آب رادیاتور اصلا گزینهی مناسبی نیست.
-
آب تصفیه خانگی:
دستگاههای تصفیه خانگی تا حدود 70 الی 90 درصد از سختی آب را میگیرند و املاح موجود در آب را تا حد بسیار زیادی کاهش میدهند. آب تصفیهشده به دلیل سطح پایین املاح موجود در آن، گزینه مناسبتری نسبت به آب لولهکشی یا آب معدنی است ولی بعضی از افراد معتقدند که استفاده از آب تصفیهشده نیز برای رادیاتور خودرو ممکن است دردسرساز باشد چون برخی دستگاههای تصفیه خانگی کیفیت لازم را ندارند. پس به غیر از موقعیتهای ضروری که مثلا ماشین جوش میآورد یا دسترسی به مکانیکی برای تهیهی آب رادیاتور مناسب و مایع خنککننده را ندارید، آب تصفیه خانگی توصیه نمیشود.
-
آب دیونیزه:
آب دیونیزه آبی است که تقریباً تمام یونهای معدنی آن یعنی کاتیونهایی از قبیل سدیم، کلسیم، آهن و مس و آنیونهایی مانند کلرید و سولفات حذف شدهاست. این آب ماهیت بسیار مشابهی به آب مقطر دارد و برای استفاده در رادیاتور مناسب است و مشکلی ایجاد نمیکند. میتوانید از ترکیب آب دیونیزه با ضدیخ- ضدجوش مناسب برای خودروی خود استفاده کنید.
-
آب کولر گازی، آب خشکشوئی یا برفک یخچال:
ساخت آب رادیاتور در خانه برای افراد زیادی مقرون به صرفه و کم هزینه به نظر میرسد ولی آیا واقعا آب کولر گازی، خشکشوئی یا برفک یخچال بهترین گزینه برای استفاده به جای آب رادیاتور با کیفیت است؟ البته که نه! این آبها نیز دارای املاح هستند و اگر مدتی آنها را در جای ثابتی قرار دهید شاهد آن خواهید بود که املاح در کف ظرف ته نشین شده است. اما به دلیل ساختار نزدیک آب کولرگازی، خشکشوئی و برفک یخچال به آب رادیاتور، گزینههای مناسبتری نسبت به آب شرب میباشند ولی فاصله زیادی با استانداردهای آب رادیاتور دارند.
تمامی یخچالهای سایدبایساید به علت اینکه امکان رسوب گیری در مسیر آب مخصوصا قسمتی که انجماد آن بسیار بالا است، دارای فیلتر تصفیه آب هستند. عدهای بر این باورند که این فیلترها عمل تصفیه آب را به صورت کامل انجام داده و کلیهی املاح را حذف میکند؛ در صورتی که فیلترهای ساید بای ساید از مواد فیلتر دوم تصفیه آب خانگی تشکیل شده که تنها بخشی از عمل پیش تصفیه را انجام میدهد و میتوان گفت کمتر از یک درصد از املاح آب در آن حذف میشود. پس گزینه مناسبی برای استفاده در رادیاتور خودرو نیست.
-
آب معمولی + ضدیخ:
این ترکیب نیز به دلیل وجود املاح در آب، تاثیر بسزایی در مقابل سختی آب ندارد و بسیار رسوبزا میباشد.
-
آبهای بیکیفیت با نام آب رادیاتور:
متاسفانه بخاطر وجود رنگهای صنعتی در برخی آب رادیاتورها امکان تشخیص دقیق کیفیت آب رادیاتور وجود ندارد. به چند روش میتوان کیفیت آب رادیاتور را تشخیص داد که برخی افراد سودجو بخاطر هزینهبر بودن و وقتگیر بودن از تست کردن آب رادیاتورها خودداری میکنند. جهت راستی آزمایی باید آب رادیاتور را به آزمایشگاههای معتبر فرستاد یا بصورت تجربی از انواع فلزات درون آن ریخت و بعد از چند هفته اثر خوردگی یا تغییر رنگ را در آنها مشاهده کرد.
-
آب مقطر + ضدیخ-ضدجوش:
بهترین ترکیب آب رادیاتور که در سراسر دنیا پیشنهاد میشود، ترکیب آب مقطر( آب خالص یا H2o خالص) و مایع ضدیخ- ضدجوش است. آب مقطر هیچ املاح اضافهای نداشته و به همین دلیل گزینه مناسبی برای ریختن داخل رادیاتور خودرو است. همچنین مایع ضدیخ-ضدجوشی که به آب مقطر اضافه میکنیم باعث افزایش نقطه جوش و کاهش دمای انجماد میشود. اگر در رادیاتور خود آبی به غیر از آب مقطر میریزید مطمئن باشید پس از گذشت مدتی املاح موجود در آن رسوب کرده و عملکرد رادیاتور را کاهش میدهد.
بهترین محلول آب رادیاتور برای رادیاتور ماشین
یکی از بهترین موادی که میتوانید به عنوان آب رادیاتور برای خودروی خود استفاده کنید، پودر آب رادیاتور ایستاب است.این پودر را کافیست در 10 لیتر آب حل کنید. برای حل کردن این پودر بهتر است از آب مقطر یا آبی که شور نباشد و سختی آن بین 0 تا 10 پیپیام(ppm) باشد استفاده کنید. از ویژگیهای این پودر میتوان به ضدزنگ، ضدرسوب، مکمل همه کاره برای ایمن سازی خودرو، ضدجوش و حمل و آمادهسازی راحت آن اشاره کرد.
اهمیت استفاده از آب رادیاتور با کیفیت در خودرو
اصلیترین وظیفه آب رادیاتور خنککنندگی موتور است. آب رادیاتور ضمن چرخش در سیستم آب خودرو، گرمای حاصل از احتراق را از موتور دریافت میکند و سپس آب، داخل رادیاتور خنک میشود و دوباره به سمت موتور روانه میشود. پس برای این که آب رادیاتور به درستی عمل کند نیاز است از کیفیت خوبی برخوردار باشد.
به آن خاطر که آب رادیاتور به طور مداوم در حال تماس با انواع فلزات موجود در سیستم گردش آب خودرو است، لذا تاثیر مستقیمی روی عمر مفید قطعات دارد پس در نتیجه اگر آب رادیاتور کیفیت مناسبی نداشته باشد باعث آسیب جدی به قطعات موتور مخصوصا رادیاتور خودرو میشود.
نحوهی عوض کردن آب رادیاتور ماشین
برای عوض کردن آب رادیاتور ماشین بصورت زیر عمل کنید:
- درجه حرارت خودرو روی ماکسیسمم گرما باشد.
- زمانی آب رادیاتور را عوض کنید که ماشین کاملا سرد است.برای سرد بودن کافیست سوییچ ماشین را بچرخانید تا آمپرها مشخص شوند و چک کنید که دمای ماشین روی چه حالتی قرار دارد.
- درب رادیاتور و سپس پیچهای تخلیهی آب رادیاتور را که در اکثر ماشینهای ایرانی مخصوصا پژوها در قسمت پایین رادیاتور یا در سمت راست یا در سمت چپ قرار دارد باز کنید. همچنین پیچ مربوط به تخلیه آب از بلوک سیلندرها را نیز باز کنید تا آب موجود در سیستم گردش آب خودرو کاملا خالی شود.
- آب رادیاتور را تخلیه کنید(برای کثیف نشدن محیط، ظرفی مانند تشت در زیر آن قرار دهید.)
- پیچ تخلیه آب بلوک سیلندرها و همچنین پیچ تخلیهی رادیاتور را ببندید.
- حال نوبت مخزن مایع خنککننده است.آن را نیز تخلیه کنید.
- داخل رادیاتور را با مایع شستشوی رادیاتور که پیشنهاد ما رسوب زدای ایستاب است، شستشو دهید تا تمامی گچها و رسوبات داخل رادیاتور تمیز شود.
- سپس رادیاتور را با ترکیب 50-50 ضدیخ-ضدجوش و آب مقطر پرکنید و پس از هواگیری درب رادیاتور را ببندید.
- ماشین را استارت کنید تا حدود نیم ساعت کار کند و چک کنید که رادیاتور و در کل سیستم خنککننده هیچگونه نشتی نداشته باشد.
- پس از دوبار روشن شدن فن رادیاتور، ماشین آماده به کار است.
سخن پایانی
مایع خنککنندهای که در رادیاتور خود استفاده میکنید از اهمیت زیادی برخوردار است پس سعی کنید از مایع مناسبی برای آن استفاده کنید. قطعات مهمی از خودرو در ارتباط با این آب هستند که در صورت آسیب خسارتهای جدی وارد میکند.